پول مجاز به پرداخت طی یک سال با تصویب شورای شورا ، اما در این فرایند دو موضوع اساسی مورد غفلت قرار گرفت: شفافیت بودجه و پاسخگویی نهادها در مقابل مردم.
مشکل فعلی: عدم شفافیت در روش تدوین و هزینه کردن بودجه
روند سنتی برنامه ریزی اقتصادی کشور نشان داده است که در ماه های اخیر هر سال ، دولت صورتحساب بودجه را جمع می کند و آنها را برای تصویب و تصویب هزینه های خود به پارلمان ارسال می کند. با این حال ، عدم اقدامات لازم برای روشن شدن روش تدوین ، توزیع و تهیه گزارش در مورد عملکرد بودجه منجر به ایجاد شکاف اساسی در ایجاد اعتماد به نفس بین دولت و مردم شد.
تاکنون ، هر سال ، میلیاردها شکمبه به مؤسسات و نهادهای مختلف بدون مردم و حتی نهادهای سازمانی اختصاص می یابد و دقیقاً می دانند که چگونه ، کجا و برای چه هدفی خرج شده است. مؤسساتی که بودجه عمومی دارند ، اما عملکرد آنها مرموز است ، یک مانع خطرناک برای تحول اقتصادی کشور است.
یک مثال واضح از عدم نظارت بر عملکرد بودجه
بیایید موضوع را با یک مثال مشخص روشن کنیم: فرض کنید در یک سال مالی است ، 1500 میلیارد تومانس برای تکمیل پروژه ای مانند بزرگراه به وزارت راه و توسعه شهری اختصاص داده شده است. سوال اینجاست که دقیقاً و کجا این مقدار پرداخت شده است؟ آیا ساخت و بهره برداری از بزرگراه به اتمام رسیده است یا پول برای چیزهای غیر ضروری و ناکارآمد هزینه شده است؟
متأسفانه ، در سیستم موجود ، یک گزارش عملکرد خاص به مردم ارسال نمی شود و هیچ نظارت دقیق در مجلس برای تأیید جزئیات وجود ندارد. مشکل بزرگ این است که بودجه های عظیمی هر ساله به دستگاه ها ارسال می شود ، اما روشی که آنها خرج می کنند برای مردم و حتی برخی از موسسات نظارتی مشخص نیست.
ضرورت تغییر ساختار بودجه و شفافیت مالی
انتظار می رود که ریاست جمهوری رئیس جمهور (به ویژه در دولت فعلی) این روند مرموز را برای همیشه تغییر دهد. مردم در عملکرد دولت به صداقت احتیاج دارند و این صداقت هنگامی آشکار می شود که بودجه به وضوح در رسانه ها قبل از ارائه آن به مجلس نمایندگان فاش شود. جداول و اسناد باید جمع آوری شوند تا نخبگان نه تنها قادر باشند بلکه عموم مردم نیز از سرنوشت این وجوه پیروی می کنند.
مراحل پیشنهادی برای اصلاح بودجه
افشای بودجه عمومی: قطعات بودجه غیر مخفی (مانند کمک های مالی ارائه شده به موسسات فرهنگی و پروژه های ساختمانی) باید قبل از تصویب اعلام شود. این حق مردم است که بدانند هر ریالی از درآمد ملی خود کجا می گذرد.
گزارش عملکرد موسساتی که از بودجه بهره مند می شوند: موسسات متعهد به ارائه گزارشی واضح و مستند در مورد چگونگی تبادل بودجه دریافت شده برای سال گذشته هستند. باید مشخص شود که به هر آژانس یا وزارتخانه ای برای درخواست افزایش بودجه به چه عملکردی اعتماد شده است.
از بودجه های ناکارآمد خلاص شوید: بسیاری از موارد بودجه که هنوز فعال هستند میراث زمان جنگ یا بحران هایی مانند تاج هستند و دیگر در شرایط فعلی مؤثر نیستند. بررسی این بودجه ها می تواند بخش بزرگی از منابع را منتشر کند.
پاسخ دائمی: موسساتی مانند برنامه و سازمان بودجه و دادگاه حساب ها باید جلسات عمومی سالانه را برای بررسی بودجه برگزار کنند ، جایی که افراد می توانند جزئیات عملکرد دستگاه ها را مستقیماً مشاهده کنند.
بازگرداندن اولویت ها: بسیاری از بخش هایی که نیاز به تأمین مالی بیشتری دارند از عدم تأمین اعتبار رنج می برند. به عنوان مثال ، بخش های آموزش ، بهداشت و محیط زیست. در عین حال ، بودجه زیادی برای موسساتی هزینه می شود که در شرایط فعلی کارآیی و ضرورت آن را در شک و تردید در نظر می گیرند.
عدم تعادل بودجه. عامل تورم و کاهش تجملات عمومی
یکی از اصلی ترین مشکلات اقتصادی عدم تعادل در توزیع وجوه بین بخش های مختلف است. این اختلال تورم رادیکال کشور را تشدید می کند و فشار مالی بیشتری را به ضعیف ترین بخش های جامعه وارد می کند. هنگامی که مؤسساتی که عملکرد خاصی ندارند در بودجه های عظیم اتفاق می افتد ، در عوض بخش هایی مانند آموزش یا زیرساخت ها از کمبود منابع رنج می برند ، نتیجه فقط کاهش لوکس عمومی و عدم اعتماد به نفس مردم به سیستم اقتصادی خواهد بود.
فرصتی برای دولت پزشکی محترم رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت برای به دست آوردن این فرصت طلایی و ایجاد یک تغییر اساسی در ساختار بودجه و شفافیت مالی.
افشای مالی و از بین بردن بودجه های متناقض با شرایط فعلی و پاسخگویی نهادها نه تنها باعث می شود دولت بین مردم و نخبگان در جامعه محبوب تر شود بلکه پایه و اساس رشد اقتصادی پایدار و کاهش تخلفات مالی را نیز فراهم می کند.
مردم شفافیت می خواهند ، پاسخ می خواهند و صداقت در عمل نیاز به تغییرات اساسی دارد. و اگر این تغییر در زمان بعدی رخ دهد ، وراثت کارایی اقتصادی برای نسل های آینده دو برابر خواهد شد.
بنابراین ، اکنون بهترین زمان برای شروع این تغییر است.
* کارشناس اقتصادی
منبع: https://www.irna.ir/news/85727067/%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%81%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C